В.А. Амбарцумян

ҮЛГІ АЛУҒА ЛАЙЫҚТЫ БЕЙНЕ

Аса көрнекті совет ғалымы және мемлекет қайраткері Қаныш Имантайұлы Сәтбаев қызметі, мамандығы, лауазымы және қоғамдағы орны жағынан ерекше оқшау тұратын адамдар қатарына жататын еді.

Тек қазақ халқы үшін ғана емес, барлық совет елі ,үшін туған аса ірі геолог, Қазақстанның табиғат байлығын зерттеуші, Қоммунистік партияның адал перзенті шын мәніндегі дарынды ғалымы еді. Оның бір өзі бірегей құбылыс болатын. Онын бейнесін, онын, мейірімді жүзін, оның достық көңілмен жымиып күлетінін мен ерекше бір тебіреніспен және шексіз құрмет сезіммен еске алып отырмын.

Көбіне біз Москвада, Ғылым академиясының мәжілістерінде, ғылыми конференцияларда кездесіп жүрдік, ал мәжіліс аралығындағы үзілістерде екеуара пікір алысатынбыз және әрқашан одақтас республикалардағы ғылыми зерттеулерді барынша жоғары дәрежеге көтеруге қайткенде жетуге болады деген тақырыпты тілге тиек ететінбіз.

Ғылыми талқылаулардың бәрінде де оның сөйлеген сөзі көзқарас ауқымының кеңдігімен ерекшеленетін, ғылыми зерттеулердің тереңдігін олардын, Совет мемлекетіне неғұрлым мол пайда әкелетін бағыттарымен ұштастыруға жету мақсатына толы болатын.

Оның ешбір әзірліксіз, бірақ әрқашан сабырлы да нысаналы сөйлеген сөздерін тыңдаған адам, Қаныш Имантайұлының ғылымды, ең алдымен геологиялық ғылымды дамыту туралы, осының негізінде өндіргіш күштерді одан әрі дамытуды қамтамасыз ету туралы ғана ұдайы ойлап жүретініне еш күмән келтіре алмайтын.

Қаныш Имантайұлы өз өмірін тұтас ғылымға және оны іс жүзіне колдану проблемаларына арнай тұрса да, ол қарапайым адамдармен, өзінің ақыл-кеңесі мен жәрдемін алғысы келгендермен қарым-қатынас жасап тұру үшін әрқашан уақыт таба білетін. Ол өте карапайым да ақжүрек адам еді.

Академик Қ. И. Сәтбаев сынды төрт құбыласы сай келген адамдар туралы ойлағанда бала кезінде алған тәрбие ғана басқа адамдармен қарым-қатынаста мұншалықты биязы және ізгі жанды қалыптастырып шығара алмас едіау деген ойға қаласыз. Оның зор табиғи дарыны ғылым саласында алға жылжуына ғана емес, сондайақ өзінезі тәрбиелеуіне, жетілдіруіне де көмектесті. Сондықтан да мен үшін және көптеген басқа адамдар үшін академик Сәтбаев әрқашан үлгі алуға лайықты бейне болып қалады. Ол тек жақсы ғалым болғысы келгендерге ғана емес, сонымен бірге Ұлы Отанымыздың лайықты азаматы болуға ұмтылған миллиондаған жастарға да үлгі.

Берілген бөлімдегі материалдар "ҚАНЫШ АҒА" Академик Қ.И.Сәтбаев туралы естеліктер кітабынан үзінді түрінде алынды.